طراحی پژوهی (شش گفتار پیرامون نسبت طراحی با پژوهش)

طراحی‌پژوهی نام جنبشی نسبتاً نوظهور است که بسیاری از رشته‌های مرتبط با طراحی را دربرمی‏گیرد. این عنوان، به کلیه تحقیقات و کاوش‌های علمی یا غیرعلمی گفته می‌شود که با هدف ایجاد دانش و فهم بدیع از اشیاء مصنوع صورت می‌گیرد. این عبارت هم در زبان انگلیسی و هم در زبان فارسی، ترکیبی از دو واژه طراحی و پژوهش است. غالب صاحب‏نظران معتقدند که عمر این جریان عمدتاً به دوران پس از جنگ جهانی دوم می‌رسد. ماهیت تفکر طراحی، ماهیت دانش طراحی، نقش کامپیوتر در فرآیند طراحی، نقطه شروع و پایان طراحی، شیوه‌های ارزیابی طراحی، شیوه‌های آموزش یا پژوهش در طراحی، جایگاه خلاقیت در طراحی، ابزارهای مناسب در فرآیند طراحی، خبرگی در طراحی و … برخی از مسائلی است که طراحی‌پژوهان سراسر دنیا را به خود مشغول کرده است.

در ادبیات معماری و شهرسازی ایران، کتاب یا منبعی که طراحی‌پژوهی را تشریح نماید، وجود ندارد. لذا کتاب حاضر با هدف رفع این خلاء تهیه و ترجمه شده است. در این کتاب، مترجمان سعی نموده‌اند که 6 مقاله از کتاب طراحی‌پژوهی رالف میشل را انتخاب کنند و در قالب یک کتاب شش‌گفتاری ترجمه نمایند. گفتارها به¬نحوی انتخاب شده‏اند که ابعاد بیشتری از نسبت طراحی و پژوهش را ارائه دهند. گفتار اول از کتاب حاضر، پیچیدگی‌ها و دشواری‏هایی را نشان می‌دهد که پیشِ‌روی ارتباط طراحی با طراحی‏پژوهی است. گفتار دوم، به سیر تاریخی رابطه علم و طراحی می‏پردازد.

گفتار سوم، به معرفی راهبردهای شاخص در طراحی‌پژوهی می‌پردازد: راهبرد دیالکتیکی، راهبرد علم طراحی و راهبرد تفحص در طراحی که خود به دو شاخه علم ابداعی و تحقیق بلاغی تقسیم می‌شود.گفتار چهارم، ضمن معرفی ویژگی‌های ذاتی طراحی و علم، این دو مفهوم را متفاوت از یکدیگر ارائه می‌کند. به‌نظر این گفتار، طراحی‏پژوهی اگر در ذیل پژوهش مطرح شود، یک متناقض‌نما محسوب می‌شود و چندان برای کار طراحی مؤثر واقع نخواهد شد. گفتار پنجم نیز همانند گفتار قبلی به مقایسه مفهوم علم و طراحی می پردازد. سپس سعی می‌کند که طراحی را به‌مثابه بخشی از یک کار پژوهشی معرفی نماید. گفتار پایانی سعی می‌کند طراحی را در سه جایگاه عمل، علم و پژوهش معرفی نماید.